Tijdreizen is fascinerend! Onze lange rijke geschiedenis is gevuld met fantastische verhalen, getekend met donkere tranen en gekleurd door de glimlach van die miljarden mensen die ons al zijn voorgegaan en deze blauwe planeet gevormd hebben tot wat ze nu is. Soms waren het happy days maar meestal was het kommer en kwel. Samen met jullie reis ik terug in de tijd op zoek naar inspirerende verhalen over mensen, die met hun passie en hun genialiteit de wereld een beetje beter probeerde te maken. Enerzijds landen we op momenten in de geschiedenis waar we niet trots op mogen zijn maar zeker moeten blijven herinneren. Anderzijds kent de geschiedenis ook heel veel positieve verhalen waar we nu nog altijd kracht uit kunnen putten en leren van onze voorouders, die op creatieve wijze en met de beperkte middelen die er toen voorhanden waren hemel en aarde verzetten om het harde leven draaglijk en plezant te maken. Want geloof me, de geschiedenis kent heel veel leuke momenten. Geschiedenis is ook tof! Maar we kunnen niet langs de donkere bladzijden van deze duizenden jaren lange kroniek. Steeds zal ik trachten om alles door een positieve bril te bekijken en jullie proberen te ontroeren of te amuseren met boeiende schrijfsels. Soms laat ik de inkt rijkelijk vloeien maar dan laat ik liever een foto voor zich spreken zodat jullie zelf kunnen fantaseren hoe het er vroeger werkelijk aan toeging. Graag toon ik jullie ook vele bijzondere artefacten, vreemde uitvindingen en prachtige kunstwerken want het zijn die kleurrijke en ingenieuze pareltjes die onze sprankelende geschiedenis echt doen glinsteren en het kille verdriet van de donkere dagen kan verlichten. Ben je er klaar voor? Trek je kousen maar goed op, haal die warme jas en wollen muts uit de kast en leg even een briefje op tafel zodat je geliefden weten waar je even naar toe bent. Tijdreizen kan soms heftig zijn maar geen nood, ik breng je altijd weer veilig terug naar huis. Ah, nog één ding! Misschien wel mijn belangrijkste tip. Het is toch iets wat ik altijd doe wanneer ik door de tijd reis. Probeer je steeds goed in te beelden dat het voor al die mensen die we gaan leren kennen hun ‘nu’ was. Net zoals jij deze tekst ‘nu’ aan het lezen bent en zo dadelijk je rugzak vult met alle benodigdheden om deze tijdreis te kunnen starten, leefden al deze mensen ook met dezelfde zorgen en bekommernissen. Hun ‘nu’ bestond ook uit niet weten wat ze ’s avonds gingen eten, droevig zijn om dat blauwtje in de liefde, problemen op het werk of twijfelend hun kleerkast openend en niet weten welke kleren aan te doen. Deze mensen zagen er ook graag goed uit, hadden ook honger, werden ook verliefd, hadden ook ambitie in het leven, enzovoort. Waren het nu slaven in de Oudheid, landbouwers of horigen in de Middeleeuwen, arbeiders tijdens de Industriële Revolutie of waren het zij die wat meer geluk hadden en tot de rijkere of zelfs adelijke klassen behoorden. Ook zij hadden zo’n klein stemmetje in hun hoofd dat voortdurend tegen hen praatte en hen gezelschap hield gedurende heel hun leven. Zij keken ook melancholisch terug naar leuke periodes of verheugden zich op betere tijden en een mooiere toekomst voor hun kinderen. Eén ding kunnen we echt wel leren van die dames en heren van toen, het waren allemaal vechters en overlevers, anders hield je het niet lang vol. Het leven was vroeger veel harder, eerlijkheid bestond niet. Het was meer ieder voor zich en vooral heel veel geluk hebben want je moest maar eens geboren zijn als ‘slaaf’ of ergens heel laag beneden op de maatschappelijke ladder. Hun ‘nu’ was voor hen zo normaal als onze ‘nu’. Zij konden nog niet nadenken over dingen die ze gewoon nog niet kenden. En dat was van toepassing op elk vlak. Onderwijs was niet voor iedereen weggelegd. Om te leren lezen en schrijven, moest je geluk hebben dat je in het juiste gezin geboren was. Naar de dokter gaan, dat deed je liever niet. We kunnen ons dat totaal niet voorstellen maar vroeger wilde je liever niet op de tafel liggen van een chirurgijn of enkel maar beroep kunnen doen op een kwakzalver. Kortom, voorbeelden genoeg waarin blijkt dat de mensen van toen eigenlijk helemaal hetzelfde waren als de mensen van nu. Wij hebben tegenwoordig alle voordelen van de moderne technologie en het gebruik van computers maar een troefkaart die men vroeger wel altijd op zak had, was het feit dat iedereen zeer gelovig was. Alles had een reden. Alle miserie en alle meeval had een verklaring. Sommige volkeren uitten hun dankbaarheid aan tal van natuurgoden en anderen richtten zich tot één enkele oppergod. Maar steeds weer was dat hun troost en gids door het leven. Hun geloof gaf hen antwoorden op vragen die toen in die tijd onverklaarbaar waren. De geschiedenis is gevormd door het geloof en vertrouwen van mensen in goden en in andere mensen waarbij er massaal betekenis werd gegeven aan natuurrampen, gebeurtenissen en onderlinge menselijke relaties. Dankzij wetgevingen en afspraken slaagden we erin om samen te leven en anarchie en chaos aan de kant te zetten. Maar uiteraard ging dit allemaal met vallen en opstaan, en met heel veel blutsen en blauwe plekken. Zijn we er op vooruitgegaan? Zijn we sterker geworden? Zijn we gelukkiger geworden? Wie zal het zeggen? Geen enkel tijdperk was ideaal, ook nu niet. Wij hebben het geluk om in betere hygiënische omstandigheden te leven. Wij moeten niet iedere dag vrezen voor ons leven wanneer we op straat wandelen. Maar langs andere kant zijn er dezer dagen nog altijd heel veel plaatsen op de wereld waar onze medemens niet dat geluk heeft. Dus wat is vooruitgang? Zeer relatief natuurlijk. Om dan terug te komen op het ‘nu’ van de mensen van toen. Zij wisten niet beter, net zoals wij ook niet beter weten, ondanks al de dingen die we nu wel kunnen en weten. Hoe zal het over 100 jaar op deze aardbol zijn? Bloedheet, vredevol, aanwezigheid van aliens, … Voorlopig werkt deze teletijdmachine alleen nog maar in de richting van het verleden. Laten we daar dus mee beginnen en op zoek gaan naar fascinerende verhalen van toen. Welkom in deze cabine, gordel stevig vast, adem eens goed diep in en uit, en we zijn ermee weg! Zoef!